بررسی میزان بیومارکر های IL8 و ET1 در بزاق بیماران مبتلا به سرطان سلول های سنگفرشی دهان در مقایسه با افراد سالم
خلاصه ضرورت اجرای طرح
سرطان دهان یک مشکل بهداشتی مهم است و در بسیاری از کشورها بهعنوان اصلیترین علت مرگ ناشی از بیماریهای دهانی شناخته میشود. برآوردهای جهانی اخیر نشان میدهد که در سال ۲۰۱۸، ۳۵۴,۸۶۴ مورد جدید و ۱۷۷,۳۸۴ مرگ ناشی از این بیماری ثبت شده است. سرطان سلولهای سنگفرشی دهان (OSCC) یکی از شایعترین سرطانها در ناحیه سر و گردن است که مسئول بیش از ۹۰% سرطانهای سر و گردن است و بروز این نوع سرطان در بسیاری از کشورها افزایش یافته است(۱) . در ارتباط با اپیدمیولوژی این بیماری، شیوع OSCC بین ۸/۱ تا ۱۳/۲ در هر ۱۰۰,۰۰۰ نفر گزارش شده است. بیماران مبتلا به OSCC معمولاً در دهه پنجم تا ششم زندگی خود هستند. هرچند در برخی کشورهای قاره آسیا، بروز این بیماری در سنین جوانتر نیز گزارش شده است. در کشور یمن شیوع این بیماری در افراد زیر ۴۵ سال نیز دیده شده است (۴) . OSCC به راحتی خونریزی میکند و اغلب دچار عفونت ثانویه سطحی میشود. متاستاز به اندامهای دوردست نیز ممکن است در این سرطان دیده شود. بیومارکرها توسط انواع مختلف سلولها در شرایط بیماری و غیر بیماری ترشح میشوند و تصور میشود که مسئول انتقال بیومارکرهای سیستمیک به بزاق هستند. اینترلوکین ۸ (IL-۸) یک سیتوکین پیش التهابی است که نقش مهمی در جذب و فعالسازی نوتروفیلها در مراحل اولیه دفاع میزبان در برابر عفونتهای باکتریایی دارد. اجزای سیستم اندوتلین به رشد و پیشرفت تومور کمک میکنند. اندوتلین-۱ (ET-۱) با القای تکثیر سلولی، آنژیوژنز و گسترش متاستاتیک، کنترل رشد و پیشرفت تومور را بر عهده دارد. همچنین در نئوواسکولاریزاسیون نقش دارد (۱۱) . در ایران بار اقتصادی سرطان دهان ۶۴,۲۴۵,۱۷۳ دلار تخمین زده شده است که بیشتر آن (۵۰) به از دست رفتن بهرهوری نسبت داده شده است. آنالیز بزاق علاوه بر اینکه کاملاً غیرتهاجمی است و نیاز به تلاش کمی از جانب بیمار دارد، یک روش مقرونبهصرفه است و امروزه عمدتاً به دلیل سهولت در جمعآوری، ذخیرهسازی و انتقال تشخیص مبتنی بر بزاق در تحقیقات حاضر موردتوجه قرار گرفته است. همچنین همبستگی خوبی بین مولکولهای موجود در بزاق و سطوح خونی آنها و سرطان دهان وجود دارد. فلذا تماس دائمی بین بزاق و محیط دهان، بهویژه ضایعات بدخیم، فرصتی برای توسعه ابزارهای غربالگری، تشخیصی و پایش با حساسیت و ویژگی بالا ایجاد میکند (۱۴) . با توجه به این مسائل پژوهشگر قصد دارد تا میزان IL-۸ و اندوتلین ۱ را در بیماران مبتلا به OSCC و افراد سالم مقایسه کند.
مجری طرح: دکتر محمد بیات
سال شروع: 1404
ارسال به دوستان